Αρχαία Ιερά Οδός (Δήμοι Αιγάλεω, Χαϊδαρίου, Ασπροπύργου, Ελευσίνας)
Αρχαία Ιερά Οδός (Δήμοι Αιγάλεω, Χαϊδαρίου, Ασπροπύργου, Ελευσίνας)
Ορατά τμήματα της αρχαίας Ιεράς Οδού στους σύγχρονους δήμους της Δυτικής Αττικής
Αρχαία Γέφυρα στον Κηφισό ποταμό (τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού), Σταθμός Μετρό Ελαιώνας, Δήμος Αιγάλεω
Η Ιερά Οδός σε μικρή απόσταση από τα τείχη της αρχαίας Αθήνας, συναντούσε τον ποταμό Κηφισό. Στο σημείο αυτό υπήρχε αρχαία γέφυρα. Κατά τις εργασίες για την κατασκευή του ΜΕΤΡΟ (Σταθμός Ελαιώνας) εντοπίστηκαν τρία βάθρα στήριξης γέφυρας. Σύμφωνα με τα ανασκαφικά δεδομένα πρόκειται για τοξωτή γέφυρα, με τουλάχιστον πέντε τόξα .
Τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού, Σταθμός Μετρό Αιγάλεω, Δήμος Αιγάλεω
Στην Πλατεία Εσταυρωμένου στο Αιγάλεω, παραπλεύρως της ομώνυμης σύγχρονης οδού, έχει εντοπιστεί και είναι ορατό τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού. Η κατασκευή της ήταν επιμελημένη και το πλάτος της κυμαινόταν στα 5,50μ. Το οδόστρωμα ήταν κατασκευασμένο από πατημένο χώμα, χαλίκι και μικρές πέτρες. Δύο αναλημματικοί τοίχοι όριζαν την οδό στα πλάγια. Σε αρκετά σημεία της αρχαίας οδού διακρίνονται αυλακιές από τους τροχούς των αρμάτων και των αμαξών. Τα οδοστρώματα και τα αναλήμματα επιδιορθώνονταν αρκετές φορές, μαρτυρώντας την μακρά περίοδο χρήσης του δρόμου.
Ταφικό μνημείο, Δήμος Χαίδαρίου
Στην περιοχή του Χαϊδαρίου, στο ύψος του Δρομοκαϊτείου είναι ορατό βάθρο ταφικού μνημείου που είχε ιδρυθεί κατά μήκος της αρχαίας οδού.
Ιερό Αφροδίτης Δαφνίου, Δήμος Χαϊδαρίου
Στο μέσον της πορείας της προς την Ελευσίνα, η Ιερά οδός συναντούσε το Ιερό της Αφροδίτης (σήμερα στην περιοχή Χαϊδαρίου, λίγο μετά τη Μονή Δαφνίου). Το Ιερό είναι γνωστό από αναφορά του περιηγητή Παυσανία κατά την περιγραφή της πορείας του προς την Ελευσίνα και ήταν σε χρήση από την κλασική έως και τη ρωμαϊκή περίοδο. Πρόκειται για υπαίθριο τέμενος, με μικρό ναό, αυλή, βωμό και ένα τετράπλευρο κτίσμα, πιθανότατα οικία των ιερέων. Χαρακτηριστικό στοιχείο του Ιερού αποτελεί ο φυσικός βράχος όπου είχαν λαξευτεί κόγχες (ντουλαπάκια) για την τοποθέτηση των αφιερωμάτων των πιστών. Τα αφιερώματα ήταν μικρά γλυπτά που παρίσταναν τη θεά Αφροδίτη, περιστέρια ή ρόδια (σύμβολα της λατρείας) ή γυναικεία γεννητικά όργανα. Οι επιγραφές στα αφιερώματα και στις κόγχες του βράχου, μας πληροφορούν ότι ανατέθηκαν κυρίως από γυναίκες, ωστόσο υπάρχουν και ανδρικά ονόματα.
Τμήμα της Ιεράς Οδού σώζεται νότια του περιβόλου του Ιερού της Αφροδίτης. Είναι το σημείο όπου η οδός διακλαδιζόταν. Το βόρειο σκέλος που προοριζόταν μόνο για τους πεζούς ακολουθούσε ανοδική πορεία προς την κορυφή του λόφου της Ηχούς (Καψαλώνα) και ύστερα κατευθυνόταν προς το μικρό Ρειτό (λίμνη Κουμουνδούρου). Το νότιο σκέλος, στο οποίο διακρίνονται ίχνη αυλάκων από τη διέλευση αρμάτων και αμαξών, διερχόταν περιμετρικά του λόφου της Ηχούς και σχεδόν παράλληλα με την ακτή. Ύστερα από το πέρασμα των Ρειτών (περιοχή λίμνης Κουμουνδούρου), οι δύο κλάδοι της οδού ενώνονταν και πάλι.
Ταφικό μνημείο, Δήμος Ασπρόπυργου
Στην περιοχή του Ασπροπύργου, παραπλεύρως της σύγχρονης Εθνικής οδού, είναι ορατά τμήματα λιθοπλίνθων και πλακών από μάρμαρο. Προέρχονται από αρχαίο ταφικό μνημείο της οικογένειας του Αθηναίου Στράτωνα, από το Δήμο των Κυδαθηναίων το οποίο θα έστεκε κατά μήκος της αρχαίας Ιεράς Οδού. Τα κατάλοιπα του ταφικού μνημείου χρησιμοποιήθηκαν κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους για την οικοδόμηση πύργου, από τον οποίο πήρε το όνομα της η περιοχή.
Ρωμαϊκή Γέφυρα στον Ελευσινιακό Κηφισό (τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού), Δήμος Ελευσίνας
Πριν την είσοδο στην πόλη της Ελευσίνας, η Ιερά Οδός διασταυρωνόταν και πάλι με έναν ποταμό, τον ελευσινιακό Κηφισό (σύγχρονο Σαρανταπόταμο). Στο σημείο υπήρχε γέφυρα. Σήμερα είναι ορατό τμήμα τοξωτής γέφυρας των ρωμαϊκών χρόνων. Πιθανολογείται ότι πρόκειται για έργο που κατασκευάστηκε την εποχή του αυτοκράτορα Αδριανού, ο οποίος είχε μυηθεί στα ελευσίνια μυστήρια.
Τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού, Δήμος Ελευσίνας
Η Ιερά Οδός κατευθυνόταν προς το Ιερό της Δήμητρας και της Κόρης στην Ελευσίνα διασχίζοντας την αρχαία πόλη. Ένα καλοδιατηρημένο τμήμα της αρχαίας οδού έχει αποκαλυφθεί παραπλεύρως της σύγχρονης οδού Ηρώων Πολυτεχνείου.
3008